Bir Afgan Aydını Olan Serdar Mahmud Tarzi Han’ın Hatıraları Işığında

“Bir Afgan Aydını Olan Serdar Mahmud Tarzi Han’ın Hatıraları Işığında Afganistan Gerçeği” başlıklı bu çalışmada, Afgan milliyetçiliğinin kurucusu sayılan Serdar Payende Muhammed Han’ın büyük oğlu Serdar Ramdel Han’ın büyük torunu olan Mahmud Tarzi’nin (Serdar Mahmud Tarzi Han) özellikle 1902-1929 yılları arasındaki döneme olan etkileri çok yönlü olarak ortaya konulmuştur. Özellikle, Şam’da 18 yıl süren sürgün hayatı boyunca edindiği arkadaşlıklardan dolayı Jön Türklerle güçlü bağlantılar içinde bulunan Tarzi’nin, Jön Türklerin modernleşme fikirlerine karşı duymuş olduğu hayranlıkla, Afganlılık ideali etrafında bir ulusal bilinç yaratılmasını ve Afganistan’ın çağdaş bir ulus devlet olarak uluslararası politikada yerini almasını hedeflemiş entelektüel bir Afgan aydını olduğu ve yaşadığı süre içerisinde bulunduğu coğrafyaya çağdaşlaşma maksadıyla yapmış olduğu faaliyetler ile Türk milleti ile Afgan milleti arasındaki dostluk köprüsünün kurulmasına yapmış olduğu katkılar tarihsel süreçte incelenmiştir. Tarzi’nin girişim ve katkılarıyla kurulan dostluk köprüsü, Amanullah Han ve Atatürk’ün kişilikleriyle daha da ileri noktalara taşınmış iki ülke eş zamanlı olarak kalkınmaya başlamıştır.