Haçlı Seferlerinin Teolojik Temelleri

Haçlı seferleri, Avrupa Hıristiyan dünyasının Müslümanların hâkimiyetinde olan kutsal toprakları ele geçirmek amacıyla, 1095-1270 yılları arasında düzenlemiş oldukları askeri hareketlerdir. Bu seferler Müslüman ve Hıristiyan dünyanın ortaçağda şiddet temelinde karşı karşıya gelmelerinin en uzun süreni olmuştur. Bu çatışmanın Hıristiyanlar açısından meşruluğunu sağlayan en güçlü teolojik temel haklı savaş doktrinidir. Haklı savaş, Batı kültüründe savaşın hangi durumlarda meşru olabileceğini ortaya koyan doktrindir. Bu doktrinin oluşumu Hıristiyanlık öncesi Roma hukukuna kadar uzanmakla birlikte doktrini teolojik, felsefi bakış açısıyla revizyona tabi tutarak dördüncü yüzyılda Hıristiyan ilahiyatına kazandıran kişi St. Augustine’dir. Augustine sonrası yüzyıllar boyunca konjoktürel şartlar çerçevesinde geliştirilen haklı savaş doktrini, haçlı seferlerinin oluşumunda da başvurulan temel kaynak olmuştur. Öte yandan Yapılacak olan bu savaşların bir hac vazifesi olarak sunulması, bazı tarikat üyelerinin oralarda misyonerlik faaliyeti yapma isteği, kefaret, apokaliptik beklenti gibi argümanlar da bu savaşların arka planındaki diğer teolojik temeller olmuştur.