Beşeri Sermaye ve Dış Ticaret İlişkisi:Türkiye Üzerine Bir Uygulama

20. yüzyılın başlarında, nitelikli emeğe dayalı bilimsel ve teknolojik gelişmeler,ülkelerin üretim yapılarını etkilediği gibi, ülkeler arası mal ve hizmet ticaretini de etkilemiştir. Bu değişime paralel olarak, emek faktörünün honojen olduğunu varsayan klasik dış ticaret teorileri, ülkeler arası ticareti açıklamada yetersiz kalmıştır. Zaman içinde sermaye ve düz emekten ayrılan ve en genel anlamda "bireylerin sahip olduğu bilgi ve tecrübelerin bütünü" olarak kabul edilen beşeri sermayenin dış ticaret akımları üzerine etkisi, nitelikli iş gücü teorisi ile açıklanmıştır. Bu teoriye göre, emek faktörünün homojen olmadığı; nitelikli emek (beşeri sermaye) ve niteliksiz emek olmak üzere ikiye ayrıldığı kabul edilmiştir. Beşeri sermaye bakımından zengin olan ülkeler, yüksek teknolojili ürünlerin üretiminde uzmanlaşırken; niteliksiz emeğe bol olarak sahip olan ülkeler, düşük teknolojili ürünlerin üretiminde uzmanlaşmaktadırlar. Beşeri sermayeye dayalı ürünler, içerdikleri bilgi ve teknoloji sayesinde dünya pazarlarında daha yüksek rekabet şansına sahip olmaktadırlar. Rekabet gücü yüksek ürünlerin satışı, dış ticaret hadlerini bu ürünleri üreten ülkeler lehine değiştirmektedir.