Tarihin Sonu Fikri ve Küreselleşme

Tarihi ilerleyen ve insan doğasına en uygun sistemin bulunması durumunda ideolojik arayışın son bulmasıyla duracak bir süreç olarak tasarlayan ve bu ideal sistemin liberalizm olduğunu iddia eden Fukuyama, görüşlerinin kuramsal temellerini Marx ve Hegel’den aldığını öne sürmektedir. Fukuyama’nın tarihe ilişkin tasarımını Marx’a dayandırması kimi bakımlardan haklı görünmekteyse de Hegel’e dayandırması pek çok bakımdan haksızdır. Bunun nedeni Fukuyama’nın Hegel’i, Kojeve'in yorumundan okumasıdır. Hegel için de tarih ilerlemektedir, ama bu ilerlemede, Marx’ta olduğu gibi, bir son tasarımı bulunmamaktadır. Çünkü tarihi yöneten temel güç olan tinin hangi yöne doğru evrileceği önceden bilinemez. Bilinemeyeceği için de, hangi yönetsel sistemin küreselleşeceği önceden söylenemez. Bu kitap bu tema ekseninde bir yandan Fukuyama’nın Marx ve Hegel yorumunu, diğer yandan da onun tarihin son sistemi olarak liberalizmin küreselleşmesi gerektiği yollu iddiasını değerlendirmeyi ve küreselleşme idealini felsefi olarak ele almayı amaçlamıştır.