Hidrolik Enerji Tesislerinde Optimum Denge Bacası Formu Araştırılması

Hidroelektrik enerji tesislerindeki (HET) su türbinlerinde oluşan yük değişimleri; tesis elemanlarına zarar verecek büyük basınçlara neden olmakta ve önlemek için de, denge bacaları kullanılmaktadır. Debi, cebri boru çapı ve uzunluğu, tünel çapı ve uzunluğu ve kapama zamanı gibi özellikleri eşit iki tesiste, ekonomikliği temsil eden daha küçük hacimli denge bacası optimumdur. Bu çalışmada, HET’nde kullanılan denge bacalarının ekonomik açıdan optimum olan formu araştırılmıştır. Bu amaç için, 4 temel denge bacası formlu sistem nümerik olarak incelenmiş ve 2º eğime sahip düz V tip denge bacasının optimum olduğu saptanmıştır. Bu incelemede, denge bacasının sürtünmeli ve sürtünmesiz olduğu, su sütununun rijit ve elastik olduğu durumlar dikkate alınmıştır. Daha sonra, optimum denge bacasına sahip hidroelektrik enerji tesisinin bir modelleme yaklaşımına göre deney düzeneği oluşturulmuştur. Bu deney düzeneği ve prototip nümerik olarak incelenmiş ve sonuçlar karşılaştırılmış olup, sonuçların birbirlerini desteklediği görülmüştür.