İslâm Hukuk Tarihinde Güvenlik Araçları

Sosyal güvenlik, farklı toplumsal kültürlerde nitelik ve nicelik değişse de aynı gayenin ifası için farklı disiplinlerde organize edilmiştir. Ancak günümüzdeki sosyal gelişmeler karşısında “sorumluluk hukuku” yeniden yorumlanmış, “kusursuz sorumluluk ilkesinin” hukukî kabulü, farklı “sosyal güvenlik organizasyonlarına” zemin hazırlamıştır. Bu bağlamda ferdi nitelik taşıyan “sorumluluk hukuku” ile sosyal nitelik taşıyan “dayanışma hukuku” yan yana getirilmiştir. İslâm, bireyler arasında “sosyal adaleti” sağlamak için “Müslümanlar kardeştir.”, “Allah adâleti, iyilik yapmayı ve yakınlara yardım etmeyi emreder” ayetleri gereği, âdeta müslümanın müslümana zimmetlendiği, müteselsilen sorumlu kılındığı bir toplumu hedeflemiştir. Dinin, mâlî fedakârlıklarla ifâ edilen "paylaşım yönü", günümüzde bireysel ve toplumsal sorumluluk bilincinin yozlaşması neticesinde en çok unutulup ihmal edilen hususların başında gelmektedir. İslâm'ın öngördüğü toplum ‘da ilke, tehlikede iştirak, nimette taksimattır. Çağımızda biyolojik ve iktisadi tehlikeler daha da artmıştır. İslâm dini bu tehlikelere karşı ne tür "araçlar" önermiş, İslâm hukuk tarihinde sosyal güvenlik alanında ne tür araçlar kullanılmıştır.