İbnü'l-Cevzî'nin Tefsîru Lüğati'l-Kur'an'ının tahkîki ve tahlili

İbnü'l-Cevzî’nin Tefsîru Lüğati'l-Kur'an’ının Tahkîki ve Tahlili Kur'ân-ı Kerîm'in doğru anlaşılması için yapılan çalışmalar arasında Kur'ân sözlüklerinin ayrı bir yeri vardır. Hatta ilk dört asır içerisinde yapılan çalışmalar içerisinde bu türden eserlerin oranı sonraki dönemlere nispetle bir hayli fazladır. Bu eserler garîbü’l-Kur'ân, el-vücûh ve’n-nezâir, lüğatü’l-Kur'ân, ma’âni’l-Kur'ân hatta mecâzü’l-Kur'ân gibi isimlerle adlarılmıştır. Son zamanlarda artan tahkik çalışmaları bu eserlerin büyük bir kısmını günümüze taşımış ve ilim adamlarının istifadesine sunmuştur. İslam dünyasının ilmî bakımdan en münbit bölgelerinden biri olan Irak coğrafyasının merkezinde, Bağdâd’da doğup burada yaşayan İbnü’l-Cevzî de Kur'ân'ın doğru anlaşılması için yukarıda isimleri verilen Kur'ân sözlüğü türünden eserler kaleme almıştır. Üzerinde çalıştığımız ve baştan “dâl” harfinin sonuna kadar tahkikini yaptığımız eser de bu türden bir eserdir. Adı kütüphane kayıtlarında “Tefsîrü Luğati’l-Kur'ân” olarak geçen eser muhtemelen onun Nüzhetü'l-a'yunu'-nevâzir fî ilmi'l-vücûh ve'n-nezâir adlı meşhur kitabının yeniden düzenlenmiş bir versiyonudur.